Niemiecki psycholog i filozof. Jeden z pionierów psychologii, w tym przede wszystkim psychologii osobowości i psychologii różnic indywidualnych. Twórca formuły ilorazu inteligencji (IQ - intelligence quotient). Zasłynął też jako autor przełomowych prac z zakresu psychologii dziecka, inicjator szkół dla dzieci specjalnie uzdolnionych oraz ekspert w dziedzinie psychologii sądowej. Historycy podkreślają wagę poglądów i prac Sterna dla genezy współczesnej psychologii, przede wszystkim psychologii personalistycznej, psychologia rozwojowej, psychologia osobowości czy psychologia środowiskowej. Przez wiele lat był profesorem Uniwersytetu Wrocławskiego. Pracował również na Uniwersytecie w Hamburgu i Uniwersytecie Duke w USA.

Louis Wiliam Stern urodził się w 29 kwietnia 1871 roku w Berlinie. Tam spędził dzieciństwo i w wieku niespełna 18 lat rozpoczął studia na Uniwersytecie. Początkowo studiował filologię, następnie filozofię i psychologię. Dla jego rozwoju naukowego nie bez znaczenia wydaje się być fakt, iż uczył się wówczas pod okiem znanego psychologa eksperymentalnego Hermanna Ebbinghausa, zyskując w ten sposób podwaliny warsztatu badacza. Wspólnie z Ebbinghausem Stern prowadził badania nad pamięcią i procesami zapamiętywania. Oryginalnym wkładem Sterna było aranżowanie eksperymentów laboratoryjnych naśladujących naturalne, codziennie sytuacje, uwzględniając tym samym działanie człowieka w konkretnych sytuacjach życiowych. W roku 1893 doktoryzował się w zakresie psychologii. W tym okresie Stern poznał też swoją przyszłą żonę Clarę Josephy, która miała wywrzeć istotny wpływ na jego zainteresowania naukowe oraz działalność zawodową. W życiu Sterna czas ten nie należał jednak do łatwych, w wieku 19 lat stracił ojca, a kilka lat później matkę.

W roku 1897 Stern przeniósł się do Wrocławia (ówczesnego Breslau), gdzie habilitował sie i rozpoczął pracę na Uniwersytecie Wrocławskim. Swoją karierę we Wrocławiu rozpoczął od skonstruowania przyrządu do badania percepcji dźwięku u ludzi, finalizując wcześniejsze berlińskie badania nad percepcją ruchu, światła i dźwięku. W roku 1899 wziął ślub z Clarą, z którą ostatecznie miał troje dzieci: Hildę, Günthera i Ewę. Stały kontakt z dziećmi, możliwość ich obserwowania oraz udział w wychowywaniu miał niewątpliwy wpływ na jego rozwój naukowy. Wspólnie z żoną, opublikował w roku 1914 pracę "Psychologia wczesnego dzieciństwa", jedną z pierwszych na świecie podejmujących szeroko zagadnienia psychologii rozwoju. Praca ta przyniosła mu ogromną popularność nie tylko w gronie naukowców, miała jedenaście wznowień, była tłumaczona na kilka języków i stała się przepustką Sternów do świata tzw. wielkiej nauki.

Na Uniwersytecie Wrocławskim Stern objął stanowisko profesora w Katedrze Filozofii, gdzie był zatrudniony do roku 1916. W tym okresie pracował nad zagadnieniami związanymi z inteligencją i różnicami indywidualnymi. W roku 1912 ukazała się publikacja "Psychologiczne metody testowania inteligencji" (The Psychological Methods of Intelligence Testing). Wyłożył tam podwaliny koncepcji inteligencji człowieka, metod jej pomiaru i różnic indywidualnych w tym zakresie. Wprowadził  również, popularne do dziś w badaniach psychologicznych i języku potocznym pojęcie ilorazu inteligencji (IQ - intelligence quotient). W tym czasie był też prezesem Stowarzyszenia Psychologicznego, misją którego stało się rozwijanie zainteresowań psychologicznych wśród profesjonalistów różnych specjalności.

We Wrocławiu pracował również intensywnie nad koncepcją personalizmu krytycznego, z pogranicza psychologii i filozofii. Wierzył że umożliwi ona w przyszłości filozoficzne ugruntowanie psychologii z jednej strony, z drugiej - całościowe i dynamiczne ujmowanie człowieka w psychologii. W swoich rozważaniach łączył psychikę z ciałem, a instynkt utrzymywania się przy życiu z motywacją do rozwoju i samorealizacji. Był promotorem personalistycznej orientacji w kształtującej się ówcześnie psychologii.

Stern był w tym czasie wschodzącą gwiazdą psychologii, uczonym niezwykle płodnym, o szerokich zainteresowaniach, publikującym dużo i wygłaszającym emocjonujące odczyty na międzynarodowych konferencjach. Był też zwolennikiem aplikacyjności psychologii. W roku 1906 zainicjował powstanie Berlińskiego Instytutu Psychologii Stosowanej.

Pomimo, że na organizowaną w 1909 roku przez Uniwersytet Clark konferencję psychologów przybył ponoć na pokładzie Transatlantyku w towarzystwie Sigmunta Freuda i Carla Junga, niejednokrotnie kategorycznie odcinał się od freudowskiej koncepcji osobowości, twierdząc, że zarówno jako metoda, jak i jako koncepcja jest ona zbyt redukcjonistyczna i nie ma odzwierciedlenia w rzeczywistości. W 1913 roku opublikował "Protest przeciw zastosowaniu psychoanalizy wobec dzieci i młodzieży". Amerykański New York Times wymieniał w 1909 roku nazwisko Sterna jako wybitnego uczonego z Europy. Stern został też pierwszym doktorem honoris causa Uniwersytetu Clark. Zdobył już w tym czasie uznanie jako pionier psychologii różnic indywidualnych.

W roku 1916 Stern wyjechał z Wrocławia i objął profesurę na Uniwersytecie w Hamburgu. Został dyrektorem tamtejszego Instytutu Psychologicznego. W 1919 roku otrzymał tytuł profesora zwyczajnego w zakresie psychologii i filozofii. W 1930 roku opublikował niedługą autobiografię naukową "Selbstdarstellung". W roku 1933, pod dojściu do władzy Hitlera, William Stern został pozbawiony stanowiska na Uniwersytecie, przeniesiony na przymusową emeryturę i zmuszony do wyemigrowania do Holandii. Tam w roku 1935 opublikował swoją ostatnią, finalizującą dorobek, pracę "Psychologia ogólna z perspektywy personalistycznej" (Allgemeine Psychologie auf personalistischer Grundlage). Wyłożył w niej szczegółowo filozoficzno - psychologiczne tezy, będące podstawą sformułowanej przez niego koncepcji personalizmu krytycznego, nad którą pracował i którą tworzył od roku 1900.  Następnie wyjechał do Stanów Zjednoczonych, zaproszony m. in. przez swojego ucznia Gordona W. Allport. Zatrudnił się na Uniwersytecie Duke w Durnham w Północnej Karolinie, gdzie wykładał gościnnie do końca swojego życia czyli do 27 marca 1938 roku. Stern zmarł w wieku 67 lat na atak serca.

Literatura:

Celińska - Miszczuk A. (2010). Czy Williama Sterna koncepcja osoby ludzkiej jest wciąż inspirująca? W: A. Tokarz (red.), Wielkie teorie osobowości. Koniec czy początek? (....). Warszawa:

Celińska - Miszczuk, A. (2015). William Stern (1871–1938) – człowiek z charakterem. Horyzonty Psychologii, 5, 95–113.

Celińska, A. (2003). Williama Sterna koncepcja krytycznego personalizmu. W: T. Rzepa (red.), Na ścieżkach historii psychologii (s. 131–140). Szczecin: AMP Studio.

Koczanowicz - Dehnel, I. (2014). William Stern i jego program psychologii personalistycznej. Czasopismo Psychologiczne, 20 (2), 229–236.

Koczanowicz - Dehnel, I. (2017). William Stern w perspektywie nowej historii psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Lamiell, J. T. (2010). William Stern (1871–1938): A brief introduction to his life and works. Lengerich: Pabst Science Publishers.

German psychologist and philosopher. One of the pioneers of psychology, especially psychology of personality and psychology of individual differences. The creator of the IQ term (Intelligence Quotient). He is well-known for his groundbreaking works in the field of child psychology; he was an initiator of schools for especially gifted children; he was also recognized as an expert in the field of forensic psychology. Historians underline the importance of Stern's thesis and works for the genesis of contemporary psychology (personalistic psychology, developmental psychology, personality psychology, and environmental psychology). For many years he was a professor at the University of Wroclaw. He also worked at the University of Hamburg and the University of Duke in the USA.

Louis William Stern was born on 29th of April 1871 in Berlin, where he spent his childhood. At the age of 18 he enrolled into the University. At first, he studied philology, later also philosophy and psychology. For his scientific development, it is not without a significance that he learned under the supervision of the well-known experimental psychologist – Hermann Ebbinghaus, which, without a doubt, helped him to master his researchers skills. Together with Ebbinghausen, Stern conducted research on memory and memory processes. Stern’s contribution in those studies was his effort to arrange laboratory experiments so that they would imitate natural, everyday situations (he was taking into account how human actions may differ, depending on specific life situations). In 1893, he received his doctorate in psychology. During this period, Stern also met his future wife, Clara Josephy, who had a significant impact on his academic interests and professional activities. However, this period of Stern’s life was not easy, as he lost his father at the age of 19, and his mother a few years later.

In 1897 Stern moved to Wroclaw (then called Breslau), where he habilitated and started working at the University of Wroclaw. He began his career in Wroclaw by constructing a device that allowed him to study human’s perception of sound (which was a continuation of his earlier studies in Berlin on the perception of motion, light and sound). In 1899, he married Clara, with whom he eventually had three children: Hilda, Günther and Ewa. Continuous contact with children, the ability to observe them and participate in raising them had an undoubted influence on his scientific development. Together with his wife, in 1914 they published Psychology of early childhood, one of the first books in the world addressing the issues of developmental psychology. This work brought him enormous popularity (not only among scientists but also among people of all walks of life). It had eleven renewals, it was translated into several languages, and also it was Stern’s entrance ticket to the so called ‘world of great science’.

At the University of Wroclaw, Stern took up the position of professor at the Department of Philosophy, where he was employed until 1916. During this period he worked on issues related to intelligence and individual differences. In 1912, the publication The Psychological Methods of Intelligence Testing appeared. He laid out the foundations of the concept of human intelligence, methods of its measurement and individual differences in this area. He introduced the term of intelligence quotient (IQ), which is present even today in psychological research and colloquial language. At that time he was also the president of the Psychological Association, which mission was to develop psychological interests among professionals of various specialties.

In Wroclaw he worked intensively on the concept of critical personalism (which is on the borderline of psychology and philosophy). He believed that in the future it will enable on the one hand –philosophical grounding of psychology, and on the other – holistic and dynamic recognition of human in psychology. In his deliberations he combined the psyche with the body, and the instinct to stay alive with motivation for development and self-realization. He was a promoter of personalistic orientation in the emerging (at that time) psychology.

Stern was a rising star of psychology, an extremely fruitful scholar with broad interests, publishing a lot and giving exciting lectures at international conferences. He was also an advocate of the applicability of psychology. In 1906, he initiated the creation of the Berlin Institute of Applied Psychology.

Despite the fact that the he allegedly crossed the Atlantic together with Sigmund Freud and Carl Jung for psychologists' conference, organized in 1909 by the Clark University, he often categorically separated himself from the Freudian personality concept, claiming that both as a method and as a concept it was too reductionist and it had no grounds in reality. In 1913, he published a Protest against the use of psychoanalysis towards children and adolescents. In 1909, The American New York Times mentioned the name of Stern as an outstanding scholar from Europe. Stern also became the first honorary doctor of Clark University. He has already gained recognition as a pioneer in the psychology of individual differences.

In 1916, Stern left Wroclaw and took up a professorship at the University of Hamburg. He became the director of the local Psychological Institute. In 1919, he received the title of full professor in the field of psychology and philosophy. In 1930, he published a short scientific autobiography Selbstdarstellung. In 1933, when Hitler came to power, William Stern’s position at the University was taken away, and he was compelled to early retirement, and eventually forced to emigrate to the Netherlands. There, in 1935, he published his last, final work, the work General Psychology from a Personalistic Perspective (Allgemeine Psychologie auf personalistischer Grundlage). He laid out in detail the philosophical and psychological theses, which form the basis of the concept of critical personalism he formulated (which he had been working on since 1900). Then, he was invited by his former student – Gordon W. Allport – to the United States. He started working at the Duke University in Durnham, North Carolina, where he lectured as a guest for the rest of his life, till the 27th of March 1938. Stern died at the age of 67 due to a heart attack.

References

Celińska - Miszczuk A. (2010). Czy Williama Sterna koncepcja osoby ludzkiej jest wciąż inspirująca? W: A. Tokarz (red.), Wielkie teorie osobowości. Koniec czy początek? (....). Warszawa:

Celińska - Miszczuk, A. (2015). William Stern (1871–1938) – człowiek z charakterem. Horyzonty Psychologii, 5, 95–113.

Celińska, A. (2003). Williama Sterna koncepcja krytycznego personalizmu. W: T. Rzepa (red.), Na ścieżkach historii psychologii (s. 131–140). Szczecin: AMP Studio.

Koczanowicz - Dehnel, I. (2014). William Stern i jego program psychologii personalistycznej. Czasopismo Psychologiczne, 20 (2), 229–236.

Koczanowicz - Dehnel, I. (2017). William Stern w perspektywie nowej historii psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Lamiell, J. T. (2010). William Stern (1871–1938): A brief introduction to his life and works. Lengerich: Pabst Science Publishers.